Pomnik Matki Polki w Raciborzu

Ideę budowy pomnika zainicjowano na zjeździe Polek w Raciborzu, gdzie podjęto decyzję o powołaniu obywatelskiego komitetu mającego na celu realizację projektu. W 1971 roku podczas Apelu Powstańczego na Górze Świętej Anny wygłoszono akt erekcyjny, będący swoistym początkiem całego przedsięwzięcia.

Początkowe plany zakładały, że pomnik przedstawiać będzie kobietę, która zamiast jednego, trzyma trójkę dzieci, symbolizujących trzy powstania śląskie, a także miała być ubrana w strój regionalny. Ta koncepcja jednak nie zyskała akceptacji w ministerstwie kultury, co doprowadziło do zmian w ostatecznym kształcie pomnika.

Finansowanie budowy pomnika pochodziło z dotacji państwowych, funduszy Rady Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa oraz z dobrowolnych składek mieszkańców w ramach czynu społecznego. Odlany został w Gliwickich Zakładach Urządzeń Technicznych. Składa się z 30 elementów, waży łącznie 3 tony, a jego wysokość wynosi 6,7 metra.

Uroczyste odsłonięcie pomnika miało miejsce 14 lipca 1973 roku. W wydarzeniu brały udział nie tylko władze, ale także około 20 tysięcy ludzi, co podkreślało jego znaczenie dla lokalnej społeczności. Ta chwila stała się także inspiracją dla jednego z opawiadań Brunona Strzałki, znajdującego się w zbiorze "Godki i bojki śląskie".

Tradycja składania kwiatów przed tym monumentem przez nowożeńców była przez pewien czas popularna, co jeszcze bardziej podkreśla jego rolę w życiu społecznym regionu. Pomnik Matki Polki znany jest również jako „śląska Nike”, co odnosi się do jego symboliki siły i wytrwałości.