Las Miejski Obora w Raciborzu

---

Geografia

Las Miejski Obora jest ważnym terenem leśnym, zlokalizowanym we wschodniej strefie Raciborza, tuż obok rzeki Odry. To unikalne miejsce znajduje się również w południowo-zachodniej części Parku Krajobrazowego „Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich”. Obora jest częścią korytarza ekologicznego, nazywanego Pradoliną Górnej Odry, co podkreśla jego międzynarodowe znaczenie ekologiczne.

Powierzchnia lasu wynosi 164 hektary, które można podzielić na dwa główne obszary. Pierwszy z nich, o powierzchni około 35 hektarów, to zagospodarowany i ogrodzony ogród, znany również jako ogród właściwy. W tym miejscu znajdują się cenne kolekcje roślin oraz centra dydaktyczne, które pełnią ważną rolę w edukacji ekologicznej. Drugi obszar obejmuje część przyrodniczo-krajobrazową, w której zachowały się fragmenty naturalnej przyrody, zajmującej pozostałą część powierzchni lasu.

Kompleks leśny charakteryzuje się również specyficzną siecią hydrograficzną. Do lewobrzeżnych dopływów należy struga Łęgoń, której wody spotykają się z Odrą w północno-zachodniej części gminy Nędza. To niezwykłe połączenie natury i edukacji czyni Las Miejski Obora miejscem wyjątkowym w regionie.

Toponimia

Nazwa tego lasu, Obora, ma swoje korzenie w terminie odnoszącym się do pomieszczenia, w którym trzymano bydło. Istnieją przesłanki, że niegdyś w tym obszarze mogły znajdować się schronienia dla zwierząt, które pasły się na okolicznych łąkach. Augustyn Weltzel wspomina o tym pochodzeniu, co podkreśla historyczne znaczenie tej nazwy.

Warto zauważyć, że w języku czeskim słowo „obora” oznacza „zwierzyniec”. Użycie tego terminu może wskazywać, że teren ten, który był ogrodzony, służył do hodowli zwierzyny przeznaczonej na królewskie polowania. To z kolei sugeruje, iż nazwę tę można powiązać z czeską kulturą i tradycją.

W latach 30. XX wieku próbując wprowadzić nową nomenklaturę, używano terminu Stadtwald, który jednak nie zyskał popularności, co dowodzi przywiązania lokalnej społeczności do pierwotnej nazwy.

Historia

Las Miejski Obora w Raciborzu ma bogatą historię, która sięga czasów wczesnego średniowiecza. Na terenie lasu odkryto cmentarzysko ciałopalne, które datuje się na okres od VI do IX wieku. Od zawsze związany z Raciborzem, Obora dostarczała źródeł wody pitnej, z których korzystał nie tylko zamkowy browar, ale również samo miasto. Na mapach z XIX wieku można jeszcze dostrzec rozmieszczenie tych wodociągów.

W przeszłości las ten był częścią dóbr zamkowych, a później służył jako miejsce przechowywania zwierzyny przeznaczonej na królewskie polowania. To urokliwe miejsce stało się również popularnym celem niedzielnych wypraw mieszkańców Raciborza. Po plebiscycie z dnia 21 marca 1921 roku, las znajdujący się na Widoku, który należał do miasta, pozostał w granicach Polski, podczas gdy samo miasto weszło w skład Rzeszy Niemieckiej. Władze miejskie podejmowały różne nieudane próby, aby odzyskać las, starając się, by Obora znalazła się ponownie w granicach Rzeszy.

Las Obora był częścią dóbr książęcych, co oznaczało, że teren był odpowiednio ogrodzony i monitorowany przez strażników leśnych podległych księciu Wiktorowi III von Ratibor. W drugiej połowie lat 20. XX wieku, Alfons Proske, nadprezydent prowincji górnośląskiej oraz Hans Piontek, starosta tejże prowincji, prowadzili rozmowy z księciem na temat możliwości przejęcia lasu. Książę zgodził się na sprzedaż, a wartość terenów oszacowano na 45 000 marek.

W 1928 roku Adolf Kaschny oraz Adolf von Scharzkopf, prezydent komory książęcej, uzyskali zgodę księcia na zakup terenów o powierzchni 164 ha za 200 000 marek. Na terenie Obory, istniejącą leśniczówkę przekształcono w restaurację leśną, a w całym lesie wytyczono ścieżki spacerowe oraz miejsca zabaw dla dzieci. Zimą można było korzystać z toru saneczkowego. Wygodny dostęp do lasu zapewniała kolejka wąskotorowa z stacji Ratibor Plania, z przystankiem Lukasine, a później otwartym przystankiem Ratibor Stadtwald, przy drodze prowadzącej do restauracji.

W 1830 roku w Oborze zebrano okazy rzadkich roślin, które znalazły się w zbiorach Uniwersytetu Wrocławskiego. Naukowcy zauważają, że mimo wykorzystania terenu jako obszaru rekreacyjnego przez 80 lat, zachowało się tam wiele cennych okazów roślin. W 2000 roku ustanowiono Arboretum Bramy Morawskiej, które obejmuje całość lasu komunalnego Obora. Arboretum to jest członkiem Rady Ogrodów Botanicznych, co podkreśla jego znaczenie w kontekście ochrony i badań nad roślinnością regionu.

Przyroda

W Lesie Miejskim Obora, który obejmuje znaczną powierzchnię, dominują różnorodne siedliska. Możemy tu spotkać głównie las mieszany, który zajmuje imponujące 127 hektarów, co stanowi aż 88% całkowitej powierzchni. Dalej, las świeży rozciąga się na 14 hektarach (około 10%), a ols jesionowy zajmuje zaledwie 3 hektary (2%).

Wśród dominujących gatunków, szczególnie wyróżniają się sosna zwyczajna, która pokrywa 79 hektarów. Ponadto, w lesie można spotkać świerk pospolity oraz dąb szypułkowy. Istotnym elementem flory Lasu Miejskiego są również cenne starodrzewia. W jego obrębie znajduje się 5-hektarowy fragment, gdzie rosną 160-letnie sosny i dęby, a także lipy oraz świerki, z których ponad setka liczy sobie już ponad 100 lat.

Na terenie Obory występują również rośliny podlegające ochronie. Wśród nich wymienić można skrzydłokwiat olbrzymi, wawrzynek wilczełyko, bluszcz pospolity, kalinę koralową oraz storczyka męskiego.

W obrębie lasu znajdują się także dwa stawy, które zostały odpowiednio zagospodarowane: Żabi oraz Cienisty. Oba niosą ze sobą bogactwo gatunków roślin wodnych i przybrzeżnych. Szczególnie w stawie Cienistym, na jego wysepce, można spotkać różnorodne paprocie, azalie oraz tawułki. Wzdłuż stromych brzegów zbiornika porastają rośliny wodne.

Staw Żabi ma łagodne brzegi, co sprzyja rozwojowi roślin siedlisk podmokłych. Wokół stawu można dostrzec rododendrony, a na wspomnianej wysepce rosną funkie, irysy i tawułki.

Rekreacja

Las Miejski Obora w Raciborzu to miejsce, które oferuje liczne atrakcje rekreacyjne dla mieszkańców i turystów. Na jego obszarze znajduje się nie tylko strefa botaniczna, ale także minizoo, które gromadzi około 100 różnych zwierząt. Wstęp do tego urokliwego miejsca jest bezpłatny.

Na terenie Obory możemy także znaleźć wczesnośredniowieczne kurhanowe cmentarzysko ciałopalne, co czyni to miejsce bogatym w historię. Dla miłośników aktywnego wypoczynku wytyczono starannie zaprojektowane ścieżki spacerowe, które zachęcają do odkrywania piękna otaczającej przyrody.

W sezonie zimowym, obszar ten staje się rajem dla fanów sportów zimowych, gdyż dostępny jest tor saneczkowy oraz skocznia narciarska. Dodatkowo, przy Oborze znajduje się miejskie kąpielisko, a także pole kempingowe, co sprzyja wypoczynkowi wśród natury. Dla turystów, przy wejściu do lasu przygotowano bezpłatny parking, co ułatwia dostęp do tego malowniczego miejsca.

Na terenie ogrodu znajduje się także restauracja, która serwuje smaczne posiłki. Wzdłuż dolnej granicy arboretum wytyczona jest trasa rowerowa, co umożliwia aktywność fizyczną na dwóch kółkach. Od 2008 roku funkcjonuje również park linowy, który dostarcza wielu emocjonujących doznań.

---

Oceń: Las Miejski Obora w Raciborzu

---