Gerard Kosellek, znany również jako Gerard Koziełek, urodził się 5 marca 1928 roku w Raciborzu, a zmarł 24 maja 2024 roku w Krefeld. Przez wiele lat był uznawanym polskim germanistą i profesorem na Uniwersytecie Wrocławskim.
Jego dorobek naukowy oraz zaangażowanie w rozwój studiów germanistycznych w Polsce uczyniły go postacią cenioną w akademickim środowisku.
Życiorys
Gerard Kosellek, wybitny naukowiec, ukończył studia naUniwersytecie Wrocławskim w 1955 roku. Tego samego roku rozpoczął pracę na tej uczelni, zyskując doświadczenie i ugruntowując swoją pozycję w świecie akademickim. W 1960 roku obronił pracę doktorską pt. Fryderyk Ludwik Zachariasz Werner. Droga do romantyzmu, którą napisał pod kierunkiem uznanego filologa, Zdzisława Żygulskiego.
W 1966 roku Kosellek uzyskał stopień doktora habilitowanego na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na podstawie swojej pracy pt. Das dramatische Werk Zacharias Werners. Jako kierownik Zakładu Literatury Niemieckiej na Uniwersytecie Wrocławskim (UWr) od 1970 roku, przyczynił się do znacznego rozwoju tego obszaru naukowego. W 1974 roku został uhonorowany tytułem profesora nadzwyczajnego, a w 1980 roku tytułem profesora zwyczajnego.
W swojej pracy naukowej, Kosellek koncentrował się na badaniach literatury niemieckiej od jej początków do roku 1848 oraz na kulturalnych relacjach polsko-niemieckich. Po przejściu na emeryturę w 1993 roku, pozostawił trwały ślad w polskiej nauce. Wśród doktorów, których wypromował, znajdują się m.in. Marek Hałub oraz Marek Zybura, obaj legitymujący się tytułem doktora z 1989 roku.
Kosellek był również aktywnym członkiem środowiska akademickiego, należąc do Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego oraz Komitetu Neofilologicznego Polskiej Akademii Nauk od 1966 roku. W czasie PRL-u został uhonorowany Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, co stanowi dowód uznania jego wkładu w rozwój nauki.
Twórczość
Książki własne
Gerard Kosellek jest autorem wielu znaczących publikacji, które przyczyniają się do rozwoju studiowania literatury niemieckiej. W 1963 roku wydał książkę poświęconą Friedrichowi Ludwigowi Zachariasowi Wernerowi, dokumentując jego drogę ku romantyzmowi. Kolejne jego prace z 1967 roku, dotyczące dramatów Wernera oraz analizy niemieckiego dramatu do połowy XIX wieku, stworzone w kooperacji z Mieczysławem Urbanowiczem, potwierdzają jego zaangażowanie w ten obszar.
W 1972 roku Kosellek zaprezentował interpretacje i materiały do lektur obowiązkowych dla studentów germanistyki, skupiając się na początkach i baroku. Z kolei publikacja z 1974 roku, dotycząca niemieckojęzycznych dramatów z XIX i XX wieku, powstała we współpracy z Marianem Szyrockim. W następnych latach Kosellek rozszerzał swoje badania, co zaowocowało dziełami takimi jak „Frühe deutsche Dichtungen. Werkanalysen” (1976) oraz „Darstellung und Deutung. Aufsätze zur deutschen Literatur” (1988).
Ważnym tematem dla Koselleka była literatura polsko-niemiecka, co znalazło odbicie w książkach „Reformen, Revolutionen und Reisen. Deutsche Polenliteratur im 18. und 19. Jahrhundert” z 1990 roku, oraz „Niemiecka baśń romantyczna” (1994). Publikacja zatytułowana „Bibliographie der deutsch-polnischen Wechselbeziehungen in der Literatur” z tego samego roku uwydatnia jego dbałość o dokumentację związków literackich obu krajów. Na koniec, w 2003 roku, Kosellek wydał „Silesiaca. Literarische Streifzüge”, które stanowi owoc jego badań.
Antologie
Po polsku
Kosellek był również autorem licznych antologii. Wśród nich znajdują się: „Niemiecka nowela romantyczna” z 1975 roku, w której pełnił rolę redaktora i komentatora, oraz „Czarny pająk. Opowieści niesamowite z prozy niemieckiego” (1976), gdzie także opracował wstęp oraz noty o autorach. W 1979 roku stworzył wybór dawnych nowel niemieckojęzycznych. Jego praca „Walecznych tysiąc… Antologia niemieckiej poezji o powstaniu listopadowym” z 1987 roku do dziś pozostaje cennym źródłem badań.
Następnie, w 1988 roku, Kosellek opracował „Manifesty literackie 'burzy i naporu’”, gdzie podjął się wyboru, wstępu oraz opracowania istotnych dzieł.
Po niemiecku
W obrębie publikacji w języku niemieckim Kosellek również ma wiele osiągnięć. Przykładowo, w 1965 roku powstała jego praca „Moderne polnische Erzähler”, będąca opracowaniem i tłumaczeniem, z Renate Lachman, zaś „Aspasia. 40 polnische Erzählungen” z 1976 roku to kolejne ważne dzieło, w którym podjął się opracowania. W 1982 roku Kosellek zredagował „Polenlieder. Eine Anthologie”, a jego praca „Das Polenbild der Deutschen 1772-1848. Anthologie” z 1989 roku dopełnia jego bogaty dorobek badawczy oraz literacki.
Przypisy
- Zmarł prof. Gerard Koziełek.
- Wojciech Kunicki Germanistyka.
- Kronika Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu za lata akademickie 1965/66-1967/68 za Rektoratu Prof. Dra Czesława Łuczaka, wyd. Poznań 1969 r., s. 309 732.
- a b Uniwersytet Wrocławski. Wydział Filologiczny. Wykaz doktoratów 1945-2010.
- a b c d e Kto jest kim w Polsce. Informator biograficzny. Edycja 3, wyd. Interpress, Warszawa 1993 r., s. 335.
- a b Kto jest kim w Polsce. Informator biograficzny. Edycja 2, wyd. Interpress, Warszawa 1989 r., s. 611.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Arnold Berger | Joachim Raczek | Hermann Traube | Paweł Duber | Jerzy Zbigniew Pająk | Joseph Schacht | Georg Hyckel | Norbert Mika | Bogusław Barabasz | Bernhard Proskauer | Wawrzyniec z Raciborza | Jan Besta | Grzegorz WawocznyOceń: Gerard Kosellek